14 april 2025,  halverwege de middag werden de vogelliefhebbers in onze regio wakker geschud. Er was een Griel verschenen op de Maasvlakte. Een vogel die jaren geleden verdween uit Nederland.  Tot 1957  een zeldzame broedvogel in het duingebied en daarna nog maar een beperkt aantal keren in ons land waargenomen als doortrekker of dwaalgast.

Met zo’n bericht heb je geen keuze: er naar toe!

Nu werd het me allemaal makkelijk gemaakt. De vogel zat precies voor het kijkscherm aan de Pr. Maximaweg. De massaal daar geparkeerde auto’s van vogelspotters namen iedere twijfel weg. Dit was “the place to be”. Alsof het geënsceneerd was als toeristische attractie. Achter het scherm hadden zich ook een aantal oude prominenten van de natuurvereniging verzameld, allen hunkerend de vogel te zien die alleen uit overlevering van nog oudere leden hen bekend was. En inderdaad op zo’n 100 meter afstand van het scherm zat weggedoken in de ruige begroeiing een Griel.

Een mysterieuze vogel die in de jaren dat hij nog broedde in onze duinen al uiterst zeldzaam was en moeilijk waar te nemen.  Begin vorige eeuw ging het nog om zo’n 30 broedgevallen per jaar maar na 1957 was het gedaan. Sindsdien nog maar heel incidenteel waargenomen als doortrekker of dwaalgast.  Zijn  schuwe gedrag, overdag in dekking liggend en pas bij schemer en ’s nachts actief, en het geringe aantal maakten hem tot een bijzonderheid waar tot op vandaag over gesproken wordt als ware het de Dodo.

 

Maar zeldzaamheid en schuw gedrag zijn hier niet de beslissende factoren. Wat deze vogel zo bijzonder maakt is zijn oog dat uit een andere wereld lijkt te komen. Zie je het hypnotiserende oog dat heb je de vogel, maar de vogel heeft ook jou.

En is deze vogel zeldzaam? Dat niet, ze broeden in Engeland, Frankrijk, Spanje en in het oosten van Europa. Even in de auto naar Bretagne en je kan ze zien. Ze leven van slakken, hagedissen, wormen en kleine vogels. Hun habitat: half open duin met beginnende ruigtes en weinig verstoring . En dat is nu juist schaars geworden in ons land.

Met zijn verschijning op 14 april kan ik weer een soort aan mijn  lijstje toevoegen. Maar er dreigt ook een romantische overlevering van alle mystiek te worden ontdaan . Dus beste Griel: het moet geen gewoonte worden.  Niet zoals het spannende verhaal van Roodkapje en de boze wolf door een roedel wolven op de Veluwe tot een alledaags nieuwsfeitje is teruggebracht.  De Griel heeft het begrepen en is 15 april weer verdwenen!