All posts by Ad 't Hart

Jaren geleden was de IJsvogel, in de volksmond nog steeds “IJsvogeltje”, een bijzondere verschijning. Slechts een paar honderd broedgevallen en dat was dan nog voorbehouden aan het oosten van ons land.

Maar de tijden zijn veranderd. Dankzij de zachte winters is het aantal toegenomen, de soort is nu over geheel Nederland verspreid. Anders dan de naam doet vermoeden zijn ze kwetsbaar in de winter. Met bevroren sloten is het lastig vissen en de overstap naar ander voedsel is voor deze vogel niet zo makkelijk.

Nu ook broedend in het westen. In de wintermaanden, met een toename van het aantal doordat noordelijke exemplaren zich laten afzakken, aan de kust geregeld te zien. Zelfs op zout water.

Dit exemplaar zat boven een vijver net achter de binnenduinen. Een vrouwtje, met de kenmerkende rode onderkant van de snavel.

Makkelijk te zien als de zon op de staalblauwe dekveren schijnt. Lastig waar te nemen in de schaduw, zeker met de vaal-oranje borst naar je toe. Schuw, snel en klein.

De zon kwam even door de wolken, twee opnamen. Twee luid sprekende passanten, weg was ze.

Een jonge Zilvermeeuw was de Grote mantelmeeuw en twee andere Zilvermeeuwen te vlug af. Vloog weg met een messchede in zijn bek. Grote kans dat het een Amerikaanse zwaardschede was, voor de kust massaal aanwezig.

Het was druk op het strand met foeragerende vogels. Het knobbelige zeetje, met de naweeën Van Pia, Gerrit of Henk ( ik ben de tel kwijt met al die stormen), had de ondergrond losgewoeld waardoor het makkelijk snacken was voor de kustvogels. Links lagen twee Grijze zeehonden zich te bekommeren om hun jongen, rechts bivakkeerden honderden meeuwen, scholeksters en ander kustgrut en daartussen strandwandelaars. Hotspot Brouwersdam.

Vermoedelijk suggestie maar soms denk je dat een jonge zeehond de beschutting of houvast zoekt van een object, duin of zandheuvel. We hebben op deze site ook meermalen foto’s geplaatst van pups die volledig ontspannen midden op het strand in een stevige zandstorm lagen te slapen. Dit bewijst dan weer het tegendeel.

In dit geval leek het echter op het eerste . Deze verhaarde pup bezocht een aantal dagen lang het strand van Ouddorp en leek last te hebben van pleinvrees, het strand was hem te groot en te leeg. In een zigzag lijn bobberde hij over brede strand om zijn bivak op te slaan bij dit mini embryonale duintje om daar in een ontspannen slaap te vallen.

Wat te doen met een uitgeputte Zeekoet? Grijp je in of laat je het over aan de natuur?

Een schuivend paneel. Voorheen werd alles opgeraapt dat zielig was. Zwakke exemplaren werden opgelapt met als gevolg dat de populatie langzaam verzwakte. We hebben geleerd van het volspuiten van Zeehonden met antibiotica in de jaren 70.

Deze Zeekoet zat vermoeid op het strand van Goeree. Te uitgeput om weg te vliegen, te alert om hem op te nemen en naar Karel Schot te sturen. Laat de natuur zelf beslissen. Gezien de drukke wandelroute waar hij zich bevond hebben we het dier verplaatst naar een rustiger deel om daar op krachten te komen.

De dag erna hem niet meer gezien. Kan van alles betekenen: uitgerust weer zijn reis opgepakt tot beland in de maag van een vos of roofvogel.

Het is niet altijd leuk op het strand. Soms zijn er dode dieren te vinden. Grote kadavers moeten in voor het publiek toegankelijke gebieden worden geruimd, daar dragen wij ons steentje aan bij.

Op het strand gaat het veelal om aangespoelde kadavers van zeehonden, gestorven door een natuurlijke oorzaak dan wel ongeluk. In het merendeel is het een kwestie van neus dicht, handschoenen aan en aanpakken. Verslagje maken van de doodsoorzaak en dan weer over tot de orde van de dag. Maar soms grijpt het meer aan en blijft het in je hoofd hangen.

Op een verlaten deel van de Maasvlakte ontwaarden we van verre deze Gewone zeehond. Sereen liggend op het door het water gladgestreken zand. Vermoedelijk overleden, dood aangespoeld. Verrekijker erop en het lugubere beeld kwam op ons netvlies. Het beest was moegestreden en dood. Uitpuilende ogen en opgezwollen tong, tekenen van een verstikkingsdood.

Eenmaal dichtbij werd alles duidelijk. Sporen van een net in de hals en nek. Vrijwel zeker verstrikt geraakt in een visnet onderwater en daar gestikt. Het is tenslotte een zoogdier dat moet kunnen ademen, zonder kieuwen gaat dat niet onder water.

Bij het ophalen van het net vermoedelijk door de visser over boord gezet. Door de zee meegenomen om op het eb strand nog eenmaal indruk te kunnen maken. R.I.P.

De meeste wandelaars zullen er voorbij lopen, merken ze niet op. Gewoon een paar Tureluurs. Maar het is bijzonder. Te zien in deze winterperiode, in de Delta. Het gaat om Zwarte ruiters.

Slechts een heel beperkt aantal overwintert in Nederland. En dan vnl aan de zuidkant van het eiland Schouwen met als hotspot Flaauwers inlaag bij Kerkwerve.

Op het eerste gezicht denk je aan een Tureluur. Het winterkleed is grauwer, de poten en snavel zijn langer, de vogel iets groter. En hun manier van foerageren wijkt af: meer in groepen grondelend.

Maar dan in het voorjaar verandert hun kleed in vrijwel egaal zwart, voor korte tijd worden ook de rode poten zwart. April-mei vertrekken ze naar het hoge noorden om daar te nestelen en jongen groot te brengen. Eind juni keren de vrouwtjes al terug: na het leggen van de eieren laten ze de zorg voor de jongen over aan de mannetjes (om de vrouwtjes niet verder fysiek te belasten na het produceren van de eieren met het oog op de trek naar Afrika). De mannetjes en het kroost volgen later. Bij die stop in Nederland op weg naar Afrika van Finland en Rusland en vice versa kan je ze beperkt waarnemen, in hun bijna zwarte kleed.

Na september zijn ze alle uit Nederland verdwenen, behalve die paar op Schouwen dan.

De snorharen van de zeehond. Op zeer jonge leeftijd van het dier al goed ontwikkeld en duidelijk aanwezig.

Het moet ook wel. Net zoals bij de mens de voeten en handen volgroeid moeten zijn voordat de rest van het lichaam zover is, stevig staan en goed vasthouden is een voorwaarde om overeind te blijven, is voor een jonge zeehond een goed ontwikkelde snor een voorwaarde om te leren vissen.

Met de snorharen kunnen tot op grote afstand trillingen in het water worden waargenomen en dichterbij grootte en plaats van de visprooi worden ingeschat. Wil je overleven: laat je snor staan.

Onderhoud van het verenkleed is van vitaal belang voor vogels. Zonder strak geordende en schone veren worden jagen, vliegen, duiken en onderwater zwemmen belemmerd.

Aan het onderhoud van dit vitale onderdeel wordt dan ook veel tijd besteed.

Deze Scholekster was druk bezig met zijn wasbeurt waarbij stof en ongedierte door een waterbad uit de veren werden verwijderd.

Een moment waarop de het lijf en de kop in andere werelden leefden, een apart gezicht.

Niets meer en niets minder. Laat je niet misleiden door het schattige uiterlijk: het is geen knuffel . Laat jouw oordeel niet bepalen door zijn felle reactie, het is geen doorgefokte vechthond. Het is gewoon een wild dier, niet sympathiek, niet onsympathiek. Het enige wat hij doet is overleven met als doel zich voort te planten.

Voor het beschermen en het volgen van de jonge zeehondjes is het soms nodig om een signaleringskleurtje aan te brengen. Dit exemplaar van ca 5 weken oud viel dat lot ten deel. De pup, geïmponeerd door de grote “alien met spuitbus”, wist stevig van zich af te bijten.

Zeehondenwachter: een mooie job met veel stank voor dank. Ondankbare (zee)hond….

Na het geweld van al die Grijze zeehonden van afgelopen weken onze blik maar weer eens gericht op andere bewoners van de kustwateren.

Op een van de schaarse middagen waar de zon door het wolkendek wist te breken liep deze zilverreiger zijn maaltje bij elkaar te hosselen. Kleine of Grote zilverreiger is de vraag. Het best onderscheidende kenmerk tussen beide is de kleur van de tenen. Maar die plegen onder het wateroppervlak te zitten.

Een moment van argeloosheid en het bewijsmateriaal kwam boven water. De snelle camera had hier genoeg aan. Grote gele tenen: een Kleine dus.