Als slotstuk van de lessen die we hebben gegeven op de basisscholen van Westvoorne, zijn de leerlingen afgelopen zondag naar de 1e Slag gekomen.
Hun ouders waren ook uitgenodigd en nu konden de kinderen hun kennis delen met hun vader en of moeder.
Bij aanvang heeft wethouder Daan van Orselen de presentatie officieel geopend.
Direct er na kwamen de eerste gezinnen naar de gereedstaande strandwachters.
Bij het Pop up Museum klonken allerlei opgewonden kreten:
“Kijk mam, dat zijn nu de tanden van een zeehond. Daarom is het een roofdier!”
Zie je die haai? Die zwemmen hier gewoon voor de kust hè!”
“Zijn dat de vingers van en piraat of zijn het armen van een octopus?”
“Mammoet kiezen, hier?”
Er werd een gebied afgezet waarin men de eitjes van strandbroeders moest zoeken.
Je kon leren hoe je betere foto’s kunt maken met je mobiel en met de Natuurklas ging men op zoek naar de parels van Voorne.
2 Boswachters van Natuurmonumenten hadden een leuke bakfiets met daarin informatieve spellen.
Op het strand stonden enkele strandwachters klaar om te helpen met het vangen van garnalen, platvisjes, krabben met behulp van een aantal grote kornetten.
Uit een telling bleek dat we minstens 300 mensen hebben te woord gestaan.
Een interessante serie lessen met een prachtig slot!
Constant zwaaien en dan ook nog onderwater… je moet er niet aan denken, maar dit is een dagtaak van de zeepok.
Wist je dat de zeepok een kleine kreeftachtige is, die als larve vrij rondzwemt? Zeepokken, je hebt ze allemaal wel eens gezien, althans… de huisjes waar ze in wonen. Je ziet ze op harde ondergronden zoals rotsen, boeien, schelpen en krabben. Het zijn de witte kalkskeletjes, die lijken op een klein vulkaantje. Ze zijn opgebouwd uit verschillende kalkplaatjes met aan de top klepjes die open en dicht kunnen. Achter die klepjes in het huisje ligt de zeepok heerlijk op z’n ruggetje, zodat de zeepok gemakkelijk z’n vangpoten naar boven kan uitsteken om te ‘zwaaien & graaien’ naar hun voedsel in het water; plankton.
Deurtje open, deurtje dicht Bij vloed komen de zeepokken onder water en worden de ‘deurtjes’ bovenop het kalkpantser geopend, waardoor de ‘veervormige grijppootjes’ zwaaiend naar buiten komen. Met graaiende bewegingen halen ze hun voedsel uit het zeewater, dat bestaat uit plankton. Als je bedenkt dat er in een druppel zeewater meer dan 25 soorten plankton zitten, dan weet je opeens waarnaar het pokje ‘zwaait’ of eigenlijk: graait! Wanneer het sluitingstijd is voor de pok (bij gevaar of als het eb wordt) sluit hij zijn schuifdeuren. Vooraf neemt de pok wel wat water in om uitdroging te voorkomen. Superslim als je jezelf niet meer kunt verplaatsen, daarnaast beschermt dit kalkpantser de pok ook tegen vijanden zoals: wormen, slakken, zeesterren, sommige vissen en vogels.
Tip: Doe het proefje (onderaan de pagina) eens en probeer terug te zwaaien naar de pok.
Bijzondere voortplanting Wat ook lastig is als je je niet kunt verplaatsen is het voortplanten zou je denken. Nou, daar weten de pokken wel raad mee! De voortplanting vind in de winter plaats, onder de kalkpansertjes zijn de eitjes te vinden. Er zijn geen afzonderlijke mannelijke en vrouwelijke zeepokken zijn, ze zijn dus tweeslachtig (Hermafrodiet), ze zijn dus man en vrouw tegelijk. De penis van een zeepok wordt in de paartijd zo lang, tot 7 maal de lengte van het dier zelf, zodat naastgelegen dieren bevrucht kunnen worden.
Een andere manier van voortplanten is dat een zeepok zijn zaad in het water laat wegstromen. Andere zeepokken die verder weg liggen kunnen deze zaadcellen dan binnenhalen met hun grijppootjes en zichzelf bevruchten. En zo is de cyclus weer rond!
Van larve tot zeepok • De zeepok kan wel 8 jaar oud worden begint zijn leven als larve en zwemt vrij door het water • In het volgende stadium krijgt de larve een schelpje en zuigorgaantjes en gaat een plekje zoeken om zich aan vast te hechten • Daarna wordt ook het kalkpantser gevormd waarin het diertje op zijn rug ligt, een totale metamorfose én: eindelijk volwassen. Op sommige plaatsen zijn hele kolonies te vinden. • Zeepokken worden tussen de 5 en 10 mm groot.
Zeepokken op schelp, blokkendam en krabschild
Liften Ondanks dat de zeepok een vaste woon en verblijfsplaats heeft, zijn er toch veel die nog hele afstanden maken. Ze liften met andere zeedieren mee: op schelpdieren zoals mosselen en kokkels, maar ook op bijvoorbeeld op walvisachtigen. Op het schild van krabben zitten ze écht 1e rang, krabben zijn namelijk slordige eters en knoeien enorm. Een zeepok grijpt dus bij de krab niet gauw mis.
PROEFJE: Open zelf de deuren van de pok en zwaai terug! Wil je zelf de vangarmpjes van de pok bekijken, dan kan dit heel gemakkelijk zonder dat je het beestje kwaad doet.
Proefje: in een glaasje zie je goed dat de vangpootjes ‘graaien en zwaaien’ naar voedsel.
Wat heb je nodig: • Zoek een aangespoeld krabbenschild, schelp of steen met zeepokken Let op: de pokken moeten dicht zijn (open pokken op droge schelp/steen zijn leeg) • een glas of jampotje waar een schelp of krabschild in past • eventueel een vergrootglas (met het blote ook goed te zien) • (zee)water • beetje geduld
Werkwijze • Vul je glas met (zee)water • Ga op zoek in de aanspoelsels. De meeste kans heb je bij de vloedlijn (dit noem je het vloedmerk) • gevonden schelp of krabschild laat je zinken in het glazen potje met water • Onder water zullen de zeepokken de klepjes openen en de veervormige grijppootjes naar buiten steken en naar je zwaaien.
Daarna zet je de pokken natuurlijk weer terug het water in.
Onze gepantserde en verdroogde gast vonden we na een storm levenloos op het strand. Miste wel wat pootjes, maar had in elk geval de indrukwekkende scharen nog. Een bijna prehistorische verschijning met die pantserplaten, voelsprieten en het indrukwekkend gereedschap.
Een aantal kinderen kende deze dieren slechts van plaatjes of uit het restaurant, maar door deze kennismaking werd het een wat realistischer beeld.
Of ze na onze verhalen over hun opwindend paar gedrag en de liefdevolle zorg voor hun bevruchte eitjes nog vaak kreeft zullen eten, waag ik te betwijfelen.
