Schuimende zee, beukende golven, afgeslagen duinen. Pia raasde ook vandaag nog voort. Het strand lag bezaaid met aanspoelsel van elders meegesleurde begroeiing en zwerfvuil.
Te midden van het geweld van de storm lag volkomen vredig deze jonge Grijze zeehond te slapen. Af en toe wat rek en strekoefeningen. Geen aanstalten vertonend van een naderend vertrek.
Tegen zijn rug had zich een duintje gevormd. Kou, wind en stuivend zand leken hem niet te deren. Beschermd door zijn dikke vacht en speklaag, regelmatig gevoed door zijn moeder. Hoe eenvoudig kan geluk zijn.
Deze huiler die een paar dagen geleden op onze site te zien en te horen was, kruiste weer op ons pad. Door een kitesurfer werden we geattendeerd op zijn aanwezigheid. Makkelijk te herkennen aan het koppie met als bevestiging het blauwe merk op zijn achterlijf.
Wat te doen? Gezien gewicht en uitstraling was de pup in goede conditie. Was het jong al afgestoten door de moeder? Het was nog niet aan het verharen. Of werd het nog gezoogd? In dat geval was verplaatsen naar een rustiger plek de juiste optie. De vindplaats was te druk voor de moeder om aan land te komen en het jong te voeden. . Ze zou hem een paar honderd meter verderop makkelijk kunnen terugvinden.
Zo gezegd, zo gedaan. Het jong naar zijn nieuwe plaats vervoerd waar het doodleuk het ruime sop koos. We houden het in de gaten, zullen het wel weer tegenkomen als het aan het verharen is op het strand (een proces van een dag of 5).
Door het regenachtige weer lijkt de romantiek van de witte kerstpup verdwenen. Nat en grauw: zowel de lucht, het strand als het witje. Als contrast hieronder het plaatje van 11 maanden geleden op een zonnig dag begin januari, zo kan het dus ook.
Om enige structuur in mijn fotoarchief aan te brengen heb ik deze pup maar gecodeerd als “Joep de Zeehond”. Joep de Zeehond lag al een kleine drie weken op deze plek, vermoedelijk daar ook geboren. Op moment van de opname zo’n beetje aan het eind van de zoogperiode en maximaal op gewicht. Het zou me niets verbazen als dit rond 40 kilo was. Aan de kop te zien was het verharen op gang gekomen. De witte vacht gaat plaats maken voor een gladdere donkergrijze. Hier kan beter mee gezwommen worden (en vis gevangen). Let op de nagels aan de poten, scherp en lang. De tanden mogen er ook zijn, afstand houden dus. De beesten zijn goed in staat om van zich af te bijten.
Het zou kunnen, maar aannemelijk is het niet. Het noorden van IJsland is zo’n beetje de grens voor deze dieren. De wens om aan de reeks van bijzondere waarnemingen zoals Potvis en Walrus ook een IJsbeer te kunnen toevoegen was even de “vader van de gedachte”.
Het gaat gewoon om een witje, de pup van de Grijze zeehond met zijn fraaie witte pelsje. Altijd welkome waarneming in deze maanden. Ze worden geboren in november tot februari. Dit exemplaar begint te verharen en zal drie weken oud zijn. De komende dagen zullen we een aantal plaatjes van het beestje laten zien. Toegegeven, zijn knuffelgehalte beïnvloedt ook ons en zorgt voor een “overexposure” op onze site. Zie het maar als eentje in de categorie Panda, Papegaaiduiker, Olifant: goed voor de kijkcijfers.
Na een paar dagen was hij terug, sterk vermagerd. Eenzaam liggend op het strand, 2 kilometer noordelijker dan op de eerdere landingsplaats, tegen het afgeslagen duin aan. Nu niet ontspannen rustend maar alerter dan voorheen. Naderende wandelaars brachten hem in beweging richting het water. De zee lonkte en even later verdween hij in de golven en daarmee voor goed uit ons zicht.
Bij inspectie van zijn ligplaats waren de sporen te zien van een wandelaar met aangelijnde hond, zo vroeg in de ochtend.
Twee dagen later is onze Rob gevonden op het strand van Kijkduin, zo’n twaalf kilometer verderop. Herkend aan de groene markering op zijn rug. De witte vacht was nu duidelijk aan het slijten. Gezien zijn uitgeputte toestand is in overleg met het opvangcentrum besloten hem ter observatie op te nemen. Inmiddels gaat het de goede kant op en zal hij binnenkort weer worden uitgezet, met zijn dan inmiddels donkere gladde vacht. Weer geen witte kerst….
Naschrift: vanwege de noodzakelijke rust zijn deze stukjes met enige vertraging geplaatst. De pup is tijdens zijn dagen op het strand voortdurend geobserveerd door de zeehondenwachter. Gewicht en algemene toestand zijn dagelijks doorgesproken met opvangcentrum Aseal. Opvang van zeehonden geschiedt volgens een landelijk protocol waarbij in beginsel alleen wordt ingegrepen bij door de mens veroorzaakt lijden, denk aan verwondingen door visnet, scheepsschroef en verstoring. Een grote groep vaste bezoekers van het strand fungeert als onze ogen en oren en bericht ons indien noodzakelijk.
Jong en nog onervaren ligt ons Kegelrobje op het strand zijn toekomst af te wachten. Het zal snel veranderen. Honger zal hem tot actie brengen en naar het water drijven. Het contact met wandelaars en loslopende honden zal zijn argwaan en alertheid trainen. Aan de sporen te zien wordt hier veel gewandeld. Fossielenzoekers, wandelaars en hondenuitlaters zijn hier dagelijks te vinden. Dan onverstoorbaar te blijven zal niet lang lukken. Ook al helpen de bordjes de wandelaars te waarschuwen en is de bereidheid zijn rust te respecteren groot.
Maar zo’n tweede dag is alles nog nieuw. Nieuwsgierig kijkt hij om zich heen. Zeehonden zien bovenwater niet zo goed, hun ogen zijn afgestemd om onderwater te kijken. Het kan gebeuren dat een rugzak op het zand aangezien wordt voor moederlief en het jong aanzet er naar toe te bobberen. Maar voor deze fotoserie: een kwartiertje met telelens de zaak gevolgd. Nieuwsgierigheid is blijkbaar een energievretende eigenschap en ons Robje viel dan ook na 10 minuten in slaap. Hem verder met rust gelaten en de zeehondenwachter de laatste stand van zaken doorgegeven.
‘s morgens vroeg terwijl Nederland ontwaakte of net achter de eerste koffie zat liep ik op het strand een meer dan frisse neus te halen. Niet koud, maar door de kleine mistdruppeltjes was het na een tijdje minder aangenaam dan verwacht. Dromend van een witte kerst hield ik de geest warm in het grauwe weer en daarmee ook het lijf, het gaat tenslotte om perceptie en niet om de thermometer.
In de overgang van nacht naar ochtendschemering ontwaarde ik iets wits op het strand. In een flits schoot het door mijn hoofd: een witje. Het jong van een Grijze zeehond ofwel Kegelrob. Een van de weinige dieren die werpt in december/januari en waarvan het jong een smetteloze witte vacht heeft. Althans de eerste 3-4 weken.
Ze worden hier voor de kust op de plaat geboren en blijven daar ca 3 weken, vnl op het droge. Zwemmen met hun wollige vacht kunnen ze maar matig en is vermoeiend. Na drie weken waarin hun geboorte gewicht door de vette moedermelk toeneemt van ca 15 tot 35 kg worden ze gespeend en verstoten. Hierna volgt een periode van 5 dagen verharen waarna ze met een donkere gladde vacht gaan leren vissen. Ze teren dan wel tot 20 kg in op hun reserves!
Dit beestje was nog niet zover. Voorbode van een witte kerst? Tot mijn opluchting zag ik even verderop een bordje staan, geplaatst door de zeehondenwachter die zijn werk als goede herder al had verricht. Het beestje geobserveerd en gemerkt met een gekleurde stip. Om te kunnen volgen en aan de passant te kennen geven dat de observatie begonnen was. De komende dagen zullen we kijken of het beestje met telelens verder kunnen vastleggen.
Een jonge zeehond die was aangetroffen op een druk strand wordt elders op een rustig deel van de kust weer vrijgelaten. De ca 4 weken oude pup was in goede conditie en moest op eigen kracht zijn weg kunnen vinden. Enigszins beduusd keek hij zijn vrijheid tegemoet om vervolgens schoorvoetend de mand te verlaten.
Grijze zeehonden werpen hun jongen in de maanden november- januari. Het geboortegewicht van ca 15 kilo kan met drie weken zogen toenemen tot wel 40 kilo, waarna het jong door de moeder aan zijn lot wordt overgelaten. In een periode van een week verhaart het jong en wisselt de wollige witte vacht voor een gladde ( en dus ook snellere) donkere vacht. Hiermee is het goed geëquipeerd om vis te kunnen vangen, maar dat moet hij nog wel leren. In deze periode worden de reserves aangesproken en kan het gewicht weer terugvallen tot onder de 20 kg. Deze pup beschikte nog over ruime reserves en was voldoende alert, goede uitgangspunten om zijn vrijheid aan te kunnen.
Onderstaande close-up laat duidelijk zien dat het beestje aan het verharen is.
Hans de Willigen, een trouwe volger van onze site, stuurde deze foto van een onlangs geboren witje op het strand van Vlieland. De navelstreng nog zichtbaar. Tijdens een strandwandeling kwam hij meerdere pups tegen die daar in afwachting waren van terugkeer van hun moeder. Het gebied tussen Vlieland en Terschelling is het meest populaire deel van het Waddengebied voor de grijze zeehond.
Het aantal grijze zeehonden in het Nederlandse Waddengebied wordt geschat op ca 5700. De populatie groeit door voortplanting, maar ook door migratie vanuit Engeland en Schotland. Voor 1980 was de grijze zeehond nog een zeldzame verschijning in Nederland. In ons Deltagebied waar de grijze zeehond sinds de eeuwwisseling weer voorkomt leven momenteel ca 1700 grijze zeehonden (info site Wageningen University&Research).
