All posts by Thessa de Boer

Zandspoor van een nachtbraker

Nieuwsgierig volgden we het lange, smalle spoor in het zand richting het helmgras. Daar zagen we de strandganger… met heel veel moeite kroop er een rups door het zand. 1 Stap vooruit en weer 3 naar achteren, want ook met zoveel pootjes valt dat toch echt niet mee in het mulle zand.

Ze zijn er nu in april-mei in grote aantallen te zien, de rupsen van de Bastaardsatijnvlinder; een nachtvlinder! Dit is dus één van de maar liefst 920 verschillende nachtvlinders in ons land. Dat zijn er trouwens veel meer dan de 53 soorten dagvlinders die hier in Nederland rondfladderen.
Deze Bastaardsatijnvlinder leeft vooral langs de kust in bijvoorbeeld de Duindoornstruiken, maar je kunt ze zo ook af en toe in je eigen tuin, parken en lanen vinden.

Vorige zomer heeft de vlinder de eieren gelegd en bedekt met haren van haar achterlijf. De jonge rupsen komen in september uit het ei en overwinteren ze in groepen bij elkaar in een taai gemeenschappelijk spinsel aan een tak, meestal vinden we deze ‘winternesten’ aan het uiteinde van de takken zodat ze veel zon vangen.

De rupsen zijn zo’n 32 mm en zien er prachtig en aaibaar uit met hun lange haren! Toch moet je erg uitkijken, want -net als de eikenprocessierups- geeft ook deze rups brandharen, die irritaties aan de huid, ogen en luchtwegen kunnen geven.

Eind juni ontpoppen de rupsen zich tot een een prachtige witte bastaardsatijnvlinder, die langs de hele Nederlandse kust rondfladdert.

‘s nachts natuurlijk, want het is tenslotte een nachtbraker!






Vissers onder elkaar

Na het schoonheidsslaapje in de duinen van het Maasvlaktestrand, bobberde deze jonge grijze zeehond in een rechte lijn naar zee. Van nature is de grijze zeehond wat nieuwsgieriger dan de gewone zeehond. Het beestje stopte dan ook bij de vissers en bekeek uitvoerig hun vistechnieken. De zeehond besloot te blijven, kroop nog wat dichterbij en leek geduldig een visje af te wachten.

De vissers handelden zoals het hoort: ze bleven op afstand en lieten de zeehond met rust. Na deze observatie zagen we dan ook een gezonde jonge zeehond in prima conditie. Dat is ook fijn om te melden!

Bij twijfel of het dier gezond is mag je altijd een melding maken via Aseal: 088-274 77 95
De medewerkers van de EHBZ (Eerste Hulp Bij Zeezoogdieren) komen dan ter plaatse het dier observeren en zonodig actie ondernemen.

Wil je op deze website meer lezen over de strandingen en het werk van de EHBZ klik dan hier


Een plant of toch een dier?

Een Zeedahlia, Weduweroosje, Zeeroos of Zeeanjelier… als we het over deze ‘bloemdieren’ hebben, gaat het over zeeanemonen. Dit zijn holtedieren, waarvan er langs onze kust zo’n 11 verschillende soorten leven.

Een paar korte weetjes:

  • Zeeanemonen zijn (holte)dieren
  • Net als kwallen hebben ze tentakels vol netelcellen
  • Schieten giftige pijltjes af, verlammend voor prooien 
  • De mond is óók de anus!
  • Ze lusten graag vissen, kreeftachtigen, zeedruiven
  • Vijanden zijn: kabeljauw, schol, zeespin, zeenaaktslak
  • zeeanemonen kunnen een kopie van zichzelf maken
  • leven in zout- en brakwater
  • hechten zich aan harde ondergrond, zoals rotsen, basaltblokken, schelpen, zeewrakken

Korte registratie van de Zeeroos (Paardeanemoon) in laag water.

Op het Maasvlaktestrand vonden we bij eb de Rode paardenanemoon (ook wel Zeeroos) en de Zeeanjelier. Twee soorten die in een getijdengebied kunnen leven en bij laag water als een klein bolletje of hoopje ‘snot’ blijven liggen of drijven. Zo troffen we ze ook aan, tot ze in ‘ruimer sop’ kwamen.

Zeeanemonen planten zich ongeslachtelijk voort door dwarsdeling, afscheuren of knopvorming. Het gesplitste deel vormt dus weer een nieuw anemoontje! Bij een zeeanemoon kan een beschadigd lichaamsdeel zich dus ook weer compleet herstellen.

De Paardeanemoon
Door de rode kleur en doosnede van ongeveer 4 centimeter een opvallend, kleurrijke verschijning. Deze anemoon heeft een glad lichaam met korte, dikke tentakels. Net onder deze tentakels heeft deze anemoon opvallende blauwe knopjes gevuld met gif. Bij aanraking schiet het gif naar buiten, maar schrik niet: dit is niet gevaarlijk voor mensen.
Ze hechten zich meestal aan de zijkant of onderkant van stenen, zodat de kans op uitdroging bij eb zo klein mogelijk is. 

De Zeeanjelier

Met zachte kleuren als lichtroze, oranje, bruin of beige, ook melkwit te zien in getijde-gebied en dieper op zee. Over het algemeen zijn ze tot 3 keer langer dan breed. Wij vonden een klein exemplaar van slechts een 2 cm, wat ook prima past bij de vindplaats (getijdenzone met minder stroming en lager zoutgehalte). De grootte is nl. afhankelijk van omstandigheden: bij veel stroming en voedsel kunnen ze vanaf de voet (waarmee ze zich vasthechten en verplaatsen) tot wel 20 cm lang worden met een ‘bloem tot 10 cm diameter! De zeeanjelier eet vooral plankton.

Al kruipend laat deze anemoon kleine stukjes van de voet achter, die weer volgroeien tot nieuwe anemootjes! Zo vind je van dit soort vaak honderden bij elkaar in dezelfde kleur, allemaal kopietjes!

Bronnen: De vleet, zee- & kustencyclopedie. Stichting Anemoon, Waddenzeeschool


Eieren op het strand

Niet alleen onze gevleugelde vrienden leggen eieren. Ook van andere dieren vinden we langs de vloedlijn rond Pasen eieren of de sporen ervan…  Wij hebben er zes verzameld voor je, herken je ze?

1) Eikapsel van de Hondshaai
Deze kleine, slanke haai, legt haar eitjes in de lente en vroege zomer vlakbij de kust. De eikapsels zijn ongeveer 4-6 cm lang (de draden niet meegerekend). Hierin ontwikkelen de embryo’s zich tussen de 5-11 maanden, afhankelijk van de zeetemperatuur. Bij de geboorte zijn de jonge haaitjes 9-10 cm lang en breken ze zich uit dit eikapsel. Lege kapsels spoelen regelmatig, in kluwen van meer, aan langs de hele Nederlandse kust. Soms ook nog met embryo erin.
Lees ook dit bericht eens. 

2) Eieren van de Gevlochten Fuikhoorn
Een échte aaseter, deze kleine zeeslak levend in slikkige, zandige bodems tot 50 meter diepte. Vaak heerlijk ingegraven in het zand, alleen zijn adembuisje steekt er bovenuit. Met zijn ‘enorm goede neus’, ruikt dit weekdier zijn prooi op 30 meter afstand. Het prachtige huisje vinden regelmatig in de aanspoelsels. Deze eikapsels zijn afgezet op zeewier en lege schelpen.

3) Kraagvormige eimassa’s van de Tepelhoorn
De Tepelhoorn is een huisjeszeeslak, die leeft in zandige kustgebieden, vanaf iets beneden de laagwaterlijn tot een diepte van meer dan 100 meter. In het voorjaar en de zomer zetten zij hun eieren af in het Noordzeegebied. Af en toe vind je deze halfronde kraagvormige eimassa’s, bestaande uit aaneengekitte zandkorrels. Na 1-2 maanden komen de eieren uit, waarna de dieren meteen actief gaan rondkruipen. De dieren kunnen 5-10 jaar worden.

4) Wulk eieren
Deze vuistgrote eiermassa’s zijn van de Wulk, een grote zeeslak die in de diepere delen van de noordzee leeft. In de paartijd van oktober tot maart zet de Wulk deze eieeren af op steen en ander hard materiaal op de zeebodem. 

Ieder kapsel bevat meerdere eitjes, van de duizenden eitjes komen uiteindelijk maar tientallen slakjes uit. De larfjes komen pas uit de eitjes als ze een wat groter en steviger huisje hebben. De schelp kan wel 11 centimeter worden, die spoelen ook regelmatig aan. Deze leegstaande panden worden trouwens graag bewoond door heremietkreeften, die wat ruimer willen gaan wonen!

5) eikapsels van een Stekelrog
Dit ‘zeemeerminnentasje’ is het eikapsel van een stekelrog. Deze vis is net als een haai een kraakbeenvis, ze hebben dus geen graten. Stekelroggen leven in onze streken op zand- en slikbodems, zo’n 20 tot 300 meter diep.

Ook de roggen planten zich voor in het voorjaar. De eieren worden inwendig bevrucht waarna er op de zeebodem eierkapsels worden afgezet, waarin steeds één embryo tot ontwikkeling komt. Per jaar zetten de vrouwtjes tussen de 50-150 eikapsels af! Na 4-5 maanden komen de miniroggen van zo’n 10-12 cm grootte ter wereld. Aan de grootte en vorm van de lege eikapsels kun je zien van welk soort ze zijn. Lees ook; Determineer rogeikapsels

6) Glibbervingers! Eieren van een Inktvis
In het voorjaar trekt de gewone pijlinkvis naar de kust om daar hun eieren af te zetten. Deze spoelen wel eens na een storm aan, wij vonden deze eieren eerder op het Maasvlaktestrand.  In de langwerpige, gelatineuze snoeren van ca. 20 cm lang zetten de vrouwtjes doorzichtige 2 mm grote eieren af. Met een steeltje worden deze in trosjes vastgemaakt op een geschikte ondergrond. Afgelopen jaar filmde we deze en zagen de larfjes nog bewegen. Deze tienarmige inktvis kan wel 75 cm lang worden. 


Livestream strand Rockanje

Het eerste licht, schuimkoppen op de golven of… de zon in de zee zien zakken?
Wist je dat je elk moment van de dag ‘live’ van het uitzicht op ‘onze 1e Slag’ van Rockanje kunt genieten? Zonder een stap buiten de deur te zetten kijk je via de webcam (die je hieronder ziet), die 24 uur per dag live beeld laat zien. Strand in Zicht!

‘Live’ genieten van onze prachtige kust.


Haal ook het strand van Zoutelande, Texel of Zandvoort in huis! Langs onze kust zijn namelijk nog veel meer livestreams te vinden gericht op het strand en de zee.
Neem snel een kijkje: https://www.strandweer.nu/livestreams





Fluwelen zwemkrab met eitjes

Ze lag er wat ongelukkig bij op haar rug toen we haar troffen, deze prachtige Fluwelen zwemkrab. Na de zachte winter van het afgelopen jaar draagt zij -nu in maart- al eitjes onder haar puntstaart! Dit is mooi te zien op de 2e foto (de rode massa), waarna we haar uiteraard weer op haar 10 pootjes hielpen.

Voor deze typisch Zuid Europese krab was onze kust vroeger de noordgrens van dit krabbensoort. Nu onze winters geen échte winters meer zijn, zal het je dan ook niets verbazen dat we bij ons in de Noordzee en in de Oosterschelde steeds meer Fluwelen zwemkrabben zien.

Pittige tante
De Fluwelen zwemkrab ziet er exotisch uit en is de grootste zwemkrabbensoort uit onze streek. Zoals haar naam al doet vermoeden heeft dit dier een fluweelachtig uiterlijk. Een groot deel van het pantser wat eigenlijk blauw is, zie je niet door de dichte bruine beharing. Ze lijkt dus aaibaar, maar niets in minder waar. De fluwelen zwemkrab is erg agressief, knijpt hard en neemt een dreighouding aan als je haar verstoort. Deze krabben zijn uitstekende zwemmers, uitgesproken carnivoren en jagen actief op kreeftachtigen, schelpdieren, wormen en vis. Zwemkrabben worden onderscheiden van de andere krabben doordat de laatste twee segmenten van het achterste pootpaar zijn afgeplat tot “peddels”.

Een aantal feitjes een rijtje:

  • Afmetingen: Breedte van het rugschild bij de wijfjes tot 9 cm, bij de mannetjes meer dan 10 cm. Meestal kleiner.
  • Kleur: Rugschild roodbruin, bedekt met fijne haren die het dier een modderbruin uiterlijk geven. De ogen zijn opvallend rood. De vingers van de scharen zijn  blauwpaars. De lijsten op de poten roodachtig, soms ook paars. De zwemvliesjes op de achterste poten zijn vaak ook paarsomrand en voorzien van een donkere streep in het midden. 
  • Vorm: Vrij brede krab met krachtige, grote scharen. Tussen de op korte steeltjes staande ogen staan 8 tot 10 scherp en onregelmatig gevormde tandjes. De uiteinden van de achterpoten zijn afgeplat tot ovale, peddelachtige zwemvliezen. De dieren hebben een fluweelachtige beharing, waarin vaak slib blijft hangen. Hier komt ook de naam vandaan.
  • Poten: 4 Paar poten met 2 paar vrij grote scharen, achterste poten met zwemvliezen.
  • Overig: De dieren kunnen opvallend agressief zijn en steken bij het minste of geringste de schaarpoten dreigend vooruit.

Van ei tot krab
De eieren die deze dame bij zich draagt noemen we kuit. Als de eitjes gelegd zijn, dan draagt het vrouwtje ze een aantal weken onder haar buikschild mee.  Soms wel een miljoen eitjes! Uit de eitjes komen kleine larven, dit is het eerste stadia (zoea-stadia genoemd) en de larven lijken totaal niet op een krab. Meer op een watervlo, ze eten algjes en zijn piepklein.  

Het volgende stadium is de megalopa-larve, ofwel ‘groot oog-larve’, Ze hebben de ogen al op steeltjes lijken nu op een garnaalachtig diertje van anderhalve millimeter. Het heeft al 10 pootjes en de voorste poten hebben ook duidelijke scharen.

Het kan weken of maanden duren tot ze volgroeien tot een echte krab. De krab blijft vervolgens zijn hele leven groeien, en om dit te kunnen moet het steeds blijven vervellen.

We laten haar weer met rust… en wachten rustig af hoe de natuur haar werk doet.


Een ei is de enige verpakking die
door zijn inhoud geopend moet worden.

Midas Dekkers

zeepaardje op het Maasvlakte strand

Zeldzaam zeepaardje op het strand

Op het Maasvlaktestrand werd vandaag een kortsnuitzeepaardje gevonden en die zien we in Nederland niet zo vaak. Helaas een dood exemplaar van een kortsnuitzeepaardje, aangespoeld en inmiddels door de zon gedroogd. 

Zeepaardjes leven tussen wier en zeegras, met hun lange staart grijpen ze zichzelf hieraan vast en zijn zo onzichtbaar voor hun omgeving. Door de harde wind van de afgelopen weken is het dan ook niet onwaarschijnlijk dat dit exemplaar met losgekomen zeewier is aangespoeld op het strand.

Zeldzaam
Dit kortsnuitzeepaardje is een zeldzame bezoeker van de Nederlandse kust, dit is het uiterst noordelijke deel van het verspreidingsgebied. Sinds 2002 worden de kortsnuitzeepaardjes in de Noordzee, Oosterschelde en waddengebied steeds vaker gevonden, toch blijft het heel bijzonder er één te vinden.

Kenmerken
Het zeepaardje is familie van de zeenaalden. Dit exemplaar heeft een lengte van 5,2 cm (gemiddelde lengte) maar kan oplopen tot 15 cm. Hij heeft een harde beenplaten huid (zoals zeenaalden) en zeer goed gecamoufleerd door de bruin- en grijstinten. Deze dieren hebben geen tanden en maag, eten daarom voordurend. Met de zuigsnuit zuigt het zeepaardje kleine kreeftachtigen of minieme visjes. Vijanden zijn grote kreeftachtigen (krabben).

Voortplanting
De voortplanting van zeepaardjes is bijzonder. De eitjes en later ook de net uitgekomen larven worden door het mannetje in een broedbuidel op de buik bewaard. Bij de paring grijpen beide staarten in elkaar en brengt het vrouwtje de eicellen in de buidel. Daarna bevrucht het mannetje de eieren. De embryo’s blijven in de buidel en worden door het mannetje verzorgd tot ze zelfstandig kunnen leven. En… zeepaardjes blijven hun hele leven trouw blijven aan hun partner.

Zeepaardjes zijn sterk territoriumgebonden, dus wie weet gaan we ze vaker zien!


De sterren van ons strand

Stichting Strand in Zicht heeft zich in 2019 ingezet
om zowel jong als oud te laten beleven hoe rijk
het kustleven is en hoe we dit kunnen beschermen.

Zo zorgen we er samen voor dat deze
sterren van ons strand blijven schitteren!

Fijne Feestdagen en graag tot ziens in 2020.