Tag Wad

Als een Siamese tweeling lopen twee jonge Scholeksters langs het fietspad nabij het Wad. Dagelijks kwamen we ze hier tegen. Begeleid door pa en ma staken ze het pad over van wad naar zeedijk en andersom, afhankelijk van de waterstand. Het ouderpaar deinsde er niet voor terug om met hun nadrukkelijke aanwezigheid fietsers tegen te houden. Zo leerden de jongen spelenderwijze het voedsel van het Wad waarderen zoals pieren, krabbetjes, garnaaltjes om even later te wennen aan wormen en emelten uit de grasdijk. In het voorjaar en de zomer tref je Scholeksters aan als kust- of weidevogel, in najaar en winter bivakkeren ze allen aan de kust van de Delta of het Wad. Deze jonge Scholeksters van Schiermonnikoog leren al vroeg van twee walletjes te eten.

En op de grasdijk

Hoewel we volgens de definitie niet helemaal voldoen aan de criteria van een museum, vinden we het wel lekker klinken.

Het is een permanente tentoonstelling, op verzoek te bekijken door publiek en zonder enig winstmerk.

Een verbreding van onze voorlichting en educatie rondom de vloedlijn.

De verkregen spullen van Josee en Peter, gecombineerd met zelf gevonden zaken was de aanleiding tot deze kleine tentoonstelling.

Omdat mijn bonuszoon Julius verzamelaar is en mede eigenaar van deze spullen lag de naam voor de hand:

Een samenvoeging én een verwijzing: JAd

We hebben nu in elk geval een plek waar we leuke strandvondsten in de toekomst kwijt kunnen.

Als wij op het strand staan met de avonturen strandrover gaan we met omstanders vaak een half uurtje korren.

We duwen dan met een fijnmazig net over de bodem, achter de waterlijn en determineren daarna wat we hebben kunnen vangen.

Dit varieert van kleine visjes als tong, bot, schar, zeenaald, bliek ed. tot krabben, garnalen en soms een kwal.

Nu we op de Waddenzee voeren werd er een groot sleepnet overboord gezet en waren we erg benieuwd wat er nu boven water zou komen.

Het net werd na een korte trek weer opgehesen en de vangst was absoluut verrassend.

Ook enkele meeuwen vonden de opbrengst aantrekkelijk genoeg om brutaal te komen snoepen.

Na een grove sortering werd uiteindelijk de vangst van het wier gescheiden en verzameld in een grote bak met helder zeewater.

Een flinke tong had direct al veel aandacht, maar uiteindelijk kwamen ook de kleinere soorten aan bod zoals

kabeljauw, geep, platvissen, zeedonderpad enzovoort

Ook de krabben werden bekeken en een leuke uitleg maakte de determinatie nog veel interessanter.

Met name de krab met de eieren onder de staart werd een veel gefotografeerd onderwerp.

Al met al een prachtige belevenis die samen met de zeehonden zorgde voor een spannend avontuur.

Eenmaal op Ameland wilden we natuurlijk ook wat Friese zeehonden spotten.

Bij ons, in Rockanje liggen er vaak zo’n 150 op de Hinderplaat, maar alleen met een telescoop zijn deze dieren goed te bekijken.

We hoorden van onze gastheer dat er bijna dagelijks een leuke robbentocht werd georganiseerd vanuit de veerhaven. Wellicht was dit een mooie gelegenheid om met Friese zeehonden kennis te maken.

Het internet blijkt dan handig en de reviews over deze boot waren erg goed, dus hier hebben we uiteindelijk aangemonsterd.

Omdat er ook nog met een sleepnet werd gevist waren onze verwachtingen deze dag hoog gespannen.

Maar eerst naar de zandplaat tussen Terschelling en Ameland…..

Tijdens de vaartocht lieten 2 bruinvissen hun rugvin nog even zien en na drie kwartier varen doemde ons einddoel, de zandplaat op.

Diverse donkere stipjes op de naderende zandplaat versterkten onze verwachtingen, zeker toen de schipper ons vroeg om geen geluid te maken om verstoring te voorkomen..

De motoren stopten en stilletjes dreven we richting de rustende zeehonden.

0ngeveer 30 gewone zeehonden lagen heerlijk te luieren in het zonnetje en ze leken zich niets aan te trekken van het naderende schip.

Waarschijnlijk waren ze de boot gewend, maar de nuchtere Friese aard kan natuurlijk ook een rol mee spelen.

Een moeder met een pup keek wat argwanend maar bleef uiteindelijk toch liggen.

Na een kwartiertje genieten zijn we stilletjes en vol verwondering afgedreven en werd uiteindelijk weer koers gezet richting Ameland.

Dit was zeker een mooie ervaring en deze zonovergoten dag kon nu helemaal niet meer stuk.

Een tijdje geleden speelde onze stichting een rol in een tv programma over “jutten langs de waterlijn”.

Julius (9 jaar) liet zijn collectie gevonden spullen zien en had bij sommige voorwerpen een leuk verhaal.

Wat schetste onze verbazing toen er een jutter uit Ameland contact opnam met onze stichting omdat hij Julius wilde spreken, na het zien van de uitzending.

Hij had nog veel spullen liggen die hij afgelopen 40 jaar gevonden had op het strand van Terschelling en Ameland.

Zijn vrouw en hij hadden besloten om te gaan emigreren en ze vonden de jonge Julius precies de juiste man om hun collectie aan over te dragen.

Of we langs wilden komen……

Natuurlijk wilden we dat!

Op de foto staat de aankomende veerboot in Holwerd die ons naar Ameland zou gaan brengen.

Een rit van 3 uur naar de pont, een overtocht van een uur en dan ben je op het mooie Ameland.

Wachtend op de boot was Julius alvast begonnen met jutten en al snel had hij enige onderdelen van diverse krabben bij elkaar gescharreld op de basalt keien van de aanlegsteiger.

Een eikapsel van de stekelstaartrog maakte de “wachtkamercollectie” compleet.

Schoon in de luier, lelijk in de sluier. Of is het net andersom. In het geval van bergeenden gaat dit niet op, het zijn en blijven fraaie vogels. Jonge bergeendjes worden door iedereen als betoverend ervaren. Zeker aandoenlijk als je er meerdere van bij elkaar ziet hetgeen in het geval van de bergeend nogal eens kan voorkomen. Grote nesten die dan net zoals bij ganzen in een crèche gestopt kunnen worden. Een paar moeders ontfermen zich dan over een schare jongen, soms wel meer dan 20. Hier was dit niet het geval, een koppeltje met 3 jongen die op het wad moeite hadden de ouders bij te houden tegen de stroming in.

Even verderop aan de binnenkant van de dijk in een plasje onderstaande jongen van een meerkoet. De lelijkste kuikens die ik ken. Voor hen geldt het spreekwoord in de andere volgorde, op een volwassen meerkoet valt weinig aan te merken.

Aan de noordzijde van Terschelling op het strand van de Boschplaat staat een drenkelingenhuisje dat lang geleden dienst deed als schuilhut voor schipbreukelingen en gestrande zeelui. Vroeger was de Boschplaat door een geul gescheiden van Terschelling en had zo’n toevluchtsoord betekenis.

Het karakteristieke baken op het strand is vorige eeuw herbouwd als exacte kopie van het oude huisje dat zelf bij een storm ten onder is gegaan. In het harnas gestorven. In de huidige tijd is de oorspronkelijke functie overbodig geworden door veiliger schepen, gps, snelle reddingsboten etc. Nu fungeert het slechts nog als baken op het strand voor de wandelaar die vanaf de laatste duinovergang bij Oosterend zich een pittig doel wil stellen . Zo’n 6 km over het strand heen en ook weer terug om een markant punt te bezoeken en even het toevluchtsoord te ervaren. Ideaal bij lekker wandelweer. De echte uitdaging is dit te doen bij striemende regen en noordoost windkracht acht tegen, schuilen krijgt dan betekenis.

Gezien de foto boven behoorden we tot de eerste categorie mooi weer wandelaars. Maar toch, je bereikt het punt en hebt dan de onweerstaanbare drang even een blik in het gebouwtje te werpen. Het pandje bleek bezet…..

Een koppeltje boerenzwaluwen was hier aan het nestelen. Totaal onverwachts maar ook wel weer logisch. Als zwaluw zoek je een rotswand om je nest onder te bouwen, in Nederland zijn dat dakgoten of overkappingen en op de Boschplaat is dat dan bij gebrek aan beter het drenkelingenhuisje. Terwijl buiten de partner aan het jagen was hield deze zwaluw onverstoorbaar de wacht onder het nest. Vermoedelijk gewend aan zo nu en dan bezoek van een afgematte wandelaar die z’n hoofd naar binnen steekt om dan netjes deze krakers hun rust te gunnen.

Een groepje steenlopers was aan het voedsel zoeken op de basaltblokken aan de rand van het wad. Door het hoge water naar de kant verdreven kwamen ze makkelijk in het vizier. Hoewel, ondanks hun opvallende zomerkleed waren ze moeilijk te onderscheiden tegen de met pokken en resten wier in verschillende kleuren beklede ondergrond. Het fraaie opvallende veren kleed bleek een geraffineerde dekmantel te vormen.

Steenlopers in juni zijn zeldzaam. In de wintermaanden verblijven er ca 5000 exemplaren in ons land, in de trektijd in de nazomer en het voorjaar kunnen het er wat meer zijn wanneer de doortrekkers van/naar Afrika hier langskomen. De broedvogels uit Canada en Groenland overwinteren in West-Europa, de vogels uit Scandinavië en Rusland in Afrika. In juni is het aantal in ons land beperkt tot wat achterblijvers. Broeden doen ze hier niet.

Buitenkansje als je ze dan onverwachts te zien krijgt in het prachtige zomerkleed. Onderstaand de meer ingetogener getooide dames.

Om de blik te verfrissen en inspiratie op te doen hebben we onlangs het strand van de Delta achter ons gelaten en koers gezet naar Terschelling. Het fraaie eiland met in het noorden de Noordzee en in het zuiden het Wad. Daartussen een strook duingebied en poldergrasland, de zilte lucht en vrijwel altijd het strand in zicht. Qua vegetatie en vogelrijkdom vrijwel inwisselbaar met de Zuid-Hollandse en Zeeuwse eilanden, maar de accenten liggen toch weer iets anders. Vakantie, maar we noemen het een noodzakelijke studiereis.

Een aanloop van twee uur op het bovendek van veerboot “Friesland” bracht ons al in de sfeer. Meeuwen vlogen met ons mee. Begroet door de 56 meter hoge Brandaris en een eerste ontmoeting op het strand met een “doodgewone” zilvermeeuw die ik meende te herkennen van de overtocht. De kans dat dit laatste klopt is niet groot maar ook niet irreëel . We kwamen in ieder geval meteen in de stemming. Wordt vervolgd.